تازه‌های نشر

دستورالعمل طراحی سازه‌ای و ضوابط اجرایی نماهای خارجی ساختمان

پیشگفتار

گسترش روز افزون استفاده از انواع مختلف نماهای ساختمانی و خطرات قابل توجه ناشی از عدم طراحی و اجرای مناسب این نماها باعث شده است تا تدوین ضوابط مرتبط، بیش از پیش اهمیت یابد. با توجه به تنوع اقلیمی و قرارگیری بخش قابل توجهی از کشور در مناطق دارای خطر لرزه‌ای بالا و باد شدید، طراحی نماهای ساختمانی برای انواع ترکیب‌های بارگذاری شامل باد و زلزله الزامی است. همچنین در کنار تدوین ضوابط طراحی، ارائه جزئیات اجرایی لازم نیز می‌تواند نقش قابل توجهی در ارتقای کیفیت ساخت و ساز کشور داشته باشد.

با توجه به مطالب فوق، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ، تهیه «دستورالعمل طراحی سازه‌ای و الزامات و ضوابط عملکردی و اجرایی نمای خارجی ساختمان‌ها» را در دستور کار قرار داد و پس از تهیه، آن را برای تایید و ابلاغ به عوامل ذینفع نظام فنی و اجرایی کشور به این معاونت ارسال نمود که پس از بررسی، براساس ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه، آیین نامه استانداردهای اجرایی مصوب هیات محترم وزیران و طبق نظام فنی اجرایی کشور (مصوب شماره ۴۲۳۳۹ /ت ۳۳۴۹۷ ه – مورخ ۱۳۸۵/۴/۲۰ هیات محترم وزیران) تصویب و ابلاغ گردید.

 » دانلود کامل فایل نشریه
حجم: ۲۲٫۰۷ مگابایت

نظارت بر اجرای تأسیسات مکانیکی ساختمان

چکیده

تأسیسات مکانیکی ساختمان نقش بسیار مهمی در برقراری شرایط آسایش بهره‌برداران دارد. ساختمانهایی که از تأسیسات مکانیکی مناسبی برخوردار نیستند، توانایی ایجاد شرایط آسایش قابل قبول را برای بهره‌برداران خود نخواهند داشت. از این رو، می‌توان ادعا کرد که تأسیساتِ یک ساختمان تأثیر قابل ملاحظه ای در بازده کاری و رفتاریِ بهره‌برداران از آن ساختمان خواهد داشت. مهندسان ناظر تأسیسات مکانیکی، می‌باید مقررات ملی ساختمان در زمینه‌ی اجرای تأسیسات مکانیکی را رعایت نمایند. در مقاله‎‌ی حاضر، به نکاتی مهم که یک مهندس ناظر تأسیسات مکانیکی در طول اجرای بخشی از تأسیسات مکانیکی باید به آ نها توجه کند، پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها: روند نظارت، تأسیسات بهداشتی، تأسیسات مکانیکی

مقدمه

تأسیسات مكانیكی هر ساختمان بخش قابل توجهی از حجم عملیاتِ فیزیكی و هزینه‌ی ریالی آن ساختمان را شامل می‌شود و نظارتِ آگاهانه و مؤثر در این بخش، ضمن تضمین كاركرد مناسب دستگاهها، دوام عمر آنها را نیز در پی خواهد داشت. از آنجایی که تأسیسات مكانیكی و تجهیزات و سامانه‌های وابسته به آن، ارتباط تنگاتنگی با مصرف انرژی و سوخت دارند، بنابراین هرگونه اهمال در این باره باعث تحمیل هزینه‌های گزاف بر بهره برداران خواهد شد. معمولاً بیشترین مشكلاتِ بخش ساختمان در حوزه‌ی تأسیسات، مربوط به اجرای تأسیسات مكانیكی است؛ بنابراین، اهمیت نظارت صحیح و دقیق بر اجرای عملیات تأسیسات مكانیكی ضروری است. در صورت تشبیه ساختمان به بدن انسان، می‌توان گفت که تأسیسات ساختمان نقش روح برای این کالبد را دارد و با اجرای صحیح و نظارت‌های کارشناسی و دقیق می‌توان روح این کالبد را سالم نگه داشت. در غیر این صورت، ساختمان بسیار زود آسیب خواهد دید و شرایط آسایشِ مناسب برای بهره بردارانش مخدوش خواهد شد.

 » دانلود کامل فایل نشریه
 حجم: ۸٫۶۸ مگابایت

مشخصات فنی عمومی و اجرایی سیستم‌های ردیابی و اعلام حریق ساختمان

پیشگفتار

طراحی، اجرا، راهبری و نگهداری سیستم‌های ردیابی و اعلام حریق ساختمان‌ها براساس استانداردهای شناخته شده و معتبر جهانی باتوجه به انواع تجهیزات موجود و انتخاب سیستم مناسب برای حفاظت از افراد و اموال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تنوع كاربری‌ها، افزایش وسعت و ارتفاع بناها و چگونگی استفاده از آن‌ها باتوجه به اهمیت حفاظت از تندرستی و حیات انسان‌ها و همچنین محافظت از ارزش‌های مادی و معنوی اموال و ساختمان‌ها، استفاده از یك آیین نامه و دستورالعمل استاندارد با رسته بندی نسبتاً كاملی را الزام‌آور می‌نماید.

این نشریه با عنوان «مشخصات فنی عمومی و اجرایی سیستم‌های ردیابی و اعلام حریق ساختمان»، در اجرای ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه و در چارچوب نظام فنی و اجرایی كشور (مصوبه ۴۲۳۳۹ /ت ۳۳۴۹۷ هـ ۱۳۸۵ مورخ ۱۳۸۵/۴/۲۰ هیأت محترم وزیران)، و به منظور ایجاد هماهنگی و یكنواختی در معیارهای طراحی، اجرا، نظارت، راهبری و نگهداری اینگونه سیستمها در طرحها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری عمرانی كشور تهیه و تدوین شده است. در این مشخصات فنی استفاده از لوازم و مصالح اعلام حریق استاندارد و نیز رعایت اصول، روش‌ها و فنون اجرایی متناسب با تجهیزات كاربردی مورد تأكید قرار گرفته است. نشریه عمدتاً بر اساس استاندارد BS5839-1 تهیه شده و در موارد لازم از دیگر استانداردها همچون استانداردهای ملی ایران، UL ,ANSI ,ISO ,IEC ,EN ,BS و NFPA نیز استفاده شده است.

این مشخصات فنی حاوی ضوابط و معیارهای فنی لازم برای طیف وسیعی از سیستم‌ها شامل سامانه‌های متعارف، آدرس پذیر و آنالوگ در انواع مختلف و همچنین مجموعه‌های شبكه ای آشكارسازهای خودكار همراه با دیگر لوازم مربوط متصل به پنل‌های كنترل و مانیتورهای ارتباطی میانی می‌باشد.

در این مجموعه مباحث مربوط به معرفی انواع سیستم‌ها و مشخصات فنی ساخت اجزای آن، استانداردها و ضوابط طراحی و اجرا، كنترل آژیرهای خطا، راه‌اندازی و تحویل، و دستورالعمل‌های راهبری و نگهداری ارایه شده است.

 » دانلود کامل فایل نشریه
 حجم:۵٫۳۶ مگابایت

معرفی ماشين‌آلات عمرانی

پیشگفتار

انجام پروژه‌های صنعت ساخت به خصوص پروژه‌های بزرگ نظیر سد، راه، سیستم‌های انتقال آب، ساختمان و بسیاری دیگر از پروژه‌های عظیم در عصر حاضر با تحولات بی سابقه‌ای مواجه بوده است. شناخت انواع روش‌های مختلف اجرای پروژه و انوا ع ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن این صنعت و نحوه صحیح انتخاب و استفاده از آنها، می‌تواند نقش موثری در موفقیت طرح‌ها و پروژه‌ها داشته باشد. همچنین می‌توان ادعا كرد قسمت عمده‌ای از هزینه پروژه ها مربوط به ماشین آلات و تجهیزات می‌باشد. از اینرو یكی از عوامل مهم در انجام موفق طرح‌ها و پروژه‌ها نقش ماشین آلات و تجهیزات و به تبع آن نحوه انتخاب و مدیریت صحیح آنها می‌باشد. با این حال در دنیا چه از نظر مباحث نظری و چه عملی (كارگاهی) اطلاعات جامع و كاملی در مورد تمام ماشین آلات و تجهیزات كه پوشش‌دهنده مباحث مربوط به معرفی كامل، موارد استعمال، انواع، مشخصات فنی، نحوه انتخاب مناسب، سرویس و نگهداری، ایمنی و سایر موارد مربوط به آنها باشد وجود نداشته و تنها چند مرجع آن هم با تكیه بیشتر در مورد ماشین‌آلات مربوط به عملیات خاكی وجود دارد. به صورت كلی درباره وضعیت ماشین آلات و تجهیزات در داخل كشور می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

– در بین منابع مختلف پروژه‌های عمرانی ماشین آلات سهم قابل توجهی از هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهند. (بین ۳۰ الی ۷۰ درصد).
– طبق برآورد و بررسی‌های انجام شده، راندمان واقعی ماشین آلات در ایران حداكثر ۵۰ درصد می‌باشد.
– اكثر ماشین آلات با خروج مبالغ هنگفتی ارز از خارج وارد می‌شود.
– اطلاعات نظری بسیار كمی درباره انواع ماشین آلات نوین و همچنین اطلاعات كارگاهی واقعی بسیار اندكی در مورد ماشین آلات موجود در كشور وجود دارد.
– از طرفی تجارب حاكی از آن است كه در كشور ما مدیریت ماشین آلات و تجهیزات (اعم از مسائل خرید، انتخاب نوع ماشین آلات و تجهیزات مناسب، بهره‌برداری، نگهداری) به صورت مناسبی صورت نمی‌گیرد.
– سیستم‌های تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات بسیار ضعیف بوده و پرسنل متخصص و كارآزموده با دانش كافی در ابعاد مدیریت، سازماندهی، راهبری و پشتیبانی از نظر كمی و كیفی وجود ندارد.

از اینرو معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی تهیه و تدوین راهنمای جامع ماشین‌آلات كشور را در دستور كار قرار داد كه ماحصل آن پس از تلاش سه ساله در قالب چهار كتاب و یك نرم‌افزار عرضه شده است.

نخستین كتاب از این مجموعه به معرفی انواع ماشین‌آلات عمرانی می‌پردازد. این كتاب شامل دو بخش اصلی است. بخش اول مرور مختصری است بر وضعیت ماشین‌آلات در كشور و بخش دوم شامل معرفی، موارد استعمال، مشخصات فنی، انواع و نحوه عملكرد انواع ماشین‌آلات و تجهیزات رایج در ایران و جهان. در این بخش سعی شده است بر پایه طبقه‌بندی زیر، انواع ماشین آلات مورد استفاده معرفی شده و اطلاعات پایه ای آن نظیر موارد استفاده، مشخصات فنی، قدرت و ظرفیت و نیز شرح قسمتهای اصلی آنها درج شود.

گروه اول : گروه عملیات خاكی، راهسازی و آسفالت
گروه دوم : گروه حفاری، حفاری زیرزمینی و معدن
گروه سوم : گروه بتن
گروه چهارم : گروه آبیاری، آب و فاضلاب
گروه پنجم : گروه عمومی و پشتیبانی

 » دانلود کامل فایل نشریه
 حجم:۴۴٫۸۴ مگابایت

مشخصات فنی عمومی تاسیسات مكانیكی ساختمان

پيشگفتار

طبق نظام فنی و اجرایی كشور (مصوبه شماره ۴۲۳۳۹ /ت ۳۳۴۹۷ هـ مورخ ۱۳۸۵/۴/۲۰ هیات محترم وزیران) استفاده از ضوابط، معیارها و استانداردها در مراحل پیدایش، مطالعات توجیهی، طراحی پایه و تفصیلی، راه اندازی، تحویل و شروع بهره‌برداری طرح ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری به لحاظ رعایت جنبه‌های توجیه فنی و اقتصادی طر ح‌ها، تامین كیفیت طراحی و اجرا (عمر مفید ) و كاهش هزینه های نگهداری و بهره برداری از اهمیت ویژه برخوردار می‌باشد. از این رو دفتر نظام فنی اجرایی تلاش نموده است در راستای تكمیل زنجیره مشخصات فنی عمومی كارهای مختلف به مثابه زیربنای اصلی كارهای اجرایی اقدام نماید.

مجموعه‌ای را كه پیش رو دارید ویرایش دوم نشریه شماره ۲-۱۲۸ با عنوان “مشخصات فنی عمومی كارهای تاسیسات مكانیكی ساختمان” و شامل بخش هایی از تاسیسات بهداشتی می‌باشد كه به لحاظ كمی و كیفی برای اولین بار در سال ۱۳۷۴ ، به استناد آیین نامه اجرایی طرح‌های عمرانی، موضوع ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه، با استفاده از منابع و ماخذ به ویژه استانداردهای ملی و بین المللی تهیه، تدوین و انتشار یافته است.

در ویرایش سوم ضمن بهره گیری از آخرین نشر (version) استانداردها به خصوص استانداردهای اروپای متحد (EN) ، استفاده از استانداردهای منتشره از سوی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، همواره مدنظر بوده است.

 » دانلود کامل فایل نشریه
حجم: ۱۹٫۱۵ مگابایت

دستورالعمل ساخت و اجرای بتن در كارگاه

پیشگفتار

استفاده از ضوابط و معیارها در مراحل تهیه (مطالعات امكان سنجی)، مطالعه، طراحی و اجرای طرح‌های تملك دارایی سرمایه‌ای به لحاظ توجیه فنی و اقتصادی طرح‌ها و ارتقای كیفیت طراحی و اجرا (عمر مفید) از اهمیت ویژه برخوردار است. از این رو نظام فنی و اجرایی طرح‌های عمرانی كشور (مصوبه شماره ۲۴۵۲۵ /ت ۱۴۸۹۸ هـ مورخ ۱۳۷۵/۴/۴ هیأت وزیران) به كارگیری معیارها، استانداردها و ضوابط فنی در مراحل تهیه و اجرای طرح را مورد تأكید قرار داده است.

بنابر مفاد ماده ( ۲۳ ) قانون برنامه و بودجه، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی موظف به تهیه و ابلاغ ضوابط، مشخصات فنی، آیین نامه‌ها و معیارهای مورد نیاز طرح‌های عمرانی می‌باشد. با توجه به تنوع و گستردگی طرح‌های عمرانی، طی سال‌های اخیر سعی شده است در تهیه و تدوین این گونه مدارك علمی از مراكز تحقیقات دستگاه‌های اجرایی ذیربط استفاده شود. در این راستا مقرر شده است مركز تحقیقات ساختمان و مسكن وزارت مسكن و شهرسازی در تدوین ضوابط و معیارهای فنی بخش ساختمان و مسكن، ضمن هماهنگی با دفتر امور فنی، تدوین معیارها و كاهش خطرپذیری ناشی از زلزله سازمان مدیریت و برنام هریزی كشور، عهده‌دار این مهم باشد.

در سال ۱۳۸۳ ، به منظور هدایت، راهبری و برنامه ریزی امور مرتبط با تدوین ضوابط و معیارهای فنی بخش ساختمان و مسكن، كمیته راهبری متشكل از نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور (دفتر امور عمران شهری و روستایی و دفتر امور فنی، تدوین معیارها و كاهش خطرپذیری ناشی از زلزله) و مركز تحقیقات ساختمان و مسكن تشكیل گردید. این كمیته با تشكیل جلسات منظم نسبت به هدایت و راهبری پروژه‌های جدید و جاری، در مراحل مختلف تعریف و تصویب پروژه‌ها، انجام، نظارت و آماده‌سازی نهایی و ابلاغ آنها، اقدام‌های لازم را انجام داده است. یكی از پروژه‌های حاصل از این فرآیند نشریه حاضر می‌باشد.

این نشریه با عنوان «دستورالعمل ساخت و اجرای بتن در كارگاه» شامل هفده فصل است. « انبار كردن مصالح در كارگاه»، «بررسی وضعیت ظاهری و اندازه‌گیری» ، « اختلاط بتن » ، « توزین و پیمانه كردن اجزای مخلوط »،  «عملیات بتن ریزی» ، « كنترل‌ها و آماده سازی قبل از بتن ریزی» ، « انتقال بتن» ، «عمل‌آوری بتن» ، «درز ساخت (اجرایی)» ، «درز انقباض (جمع شدگی)» ، « پرداخت سطح بتن» ،«متراكم كردن بتن» و « میلگردگذاری» ،« قالب بندی» ، «بتن‌ریزی در هوای گرم» ، « بتن ریزی در هوای سرد»، «كنترل كیفی بتن تازه و سخت شده» فصل‌های مختلف نشریه را تشكیل می‌دهند.

 » دانلود کامل فایل نشریه
  حجم:۴٫۵ مگابایت